Ergonomia w przemyśle

Ergonomia poprawia wydajność i komfort pracy

Czy zwracasz uwagę na sposoby przenoszenia przedmiotów, rozmieszczenie i dostępność narzędzi, możliwości wykonywania pracy w pozycji siedzącej lub stojącej, oświetlenie w miejscu pracy? Wszystkie te czynniki składają się na ergonomiczne podejście do projektowania stanowisk pracy, a firmy, które zwróciły na nie uwagę, znacznie poprawiły swoją produktywność.

Jednak ergonomia to coś więcej niż możliwość regulacji mebli stanowiska pracy. Poprawa ergonomii wymaga nie tylko dokładnej znajomości całego procesu pracy, ale przede wszystkim identyfikacji indywidualnych potrzeb pracownika związanych z danym stanowiskiem. Rozwój środowiska i metod pracy opłaca się, ponieważ pomaga firmie zmniejszyć liczbę nieobecności z powodu dolegliwości zdrowotnych i liczbę wypadków przy pracy, poprawić jakość pracy oraz zwiększyć wydajność i wielkość produkcji. Pracownicy pracujący w przyjemnym środowisku są bardziej energiczni i produktywni.

Według badania przeprowadzonego przez Uniwersytet Warwick w 2014 r. pracownicy, których satysfakcja z pracy jest niska, są o 10% mniej wydajni w porównaniu do przeciętnego pracownika, natomiast pracownicy o wysokim poziomie satysfakcji są o 12% bardziej wydajni niż przeciętny pracownik.

Wysoka wydajność każdego dnia

Ergonomiczne stanowisko pracy pozwala pracownikom na codzienną pracę z najwyższą wydajnością. Ergonomiczne środowisko pracy sprawia, że praca jest bezpieczna i nie wymaga ogromnego wysiłku. Wszystkie elementy i narzędzia są w zasięgu ręki, co eliminuje potrzebę pochylania się lub wyciągania ramion i ogranicza napięcie i dyskomfort. Pomaga to zapobiegać zaburzeniom układu mięśniowo-szkieletowego dotykającym do trzech piątych pracowników w wieku produkcyjnym.

Zawodowe zaburzenia układu mięśniowo-szkieletowego spowodowane źle zaprojektowanymi metodami i pozycją ciała w trakcie pracy są nie tylko źródłem dolegliwości fizycznych pracowników, ale też wiążą się ze zwolnieniami lekarskimi, brakiem możliwości wykonywania pracy i spadkiem produktywności, które obciążają firmę, ale też całość społeczeństwa.

Dlaczego warto inwestować w ergonomię?

Istnieje kilka kwestii związanych z wydajnością, bezpieczeństwem i produktywnością, na które ergonomia ma pozytywny wpływ w dłuższej perspektywie.

Zacznijmy od faktów: zaburzenia układu mięśniowo-szkieletowego dotykają większość pracowników

Według Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy zaburzenia układu mięśniowo-szkieletowego są największym zagrożeniem dla zdrowia w miejscach pracy w Europie: aż trzech na pięciu pracowników skarży się na objawy związane z układem mięśniowo-szkieletowym. Ponadto Konfederacja Przemysłu Fińskiego poinformowała, że pracownicy sektora przemysłowego mają najwięcej nieobecności z powodu choroby – średnio 16 dni roboczych na osobę na rok.

Przyjrzyjmy się zatem liczbom: ergonomia może ograniczyć nieobecności z powodu dolegliwości układu mięśniowo-szkieletowego aż o 72%

Badanie mające na celu oszacowanie skuteczności działań związanych z ergonomią wykazało, że wskutek poprawy ergonomii objawy i zaburzenia układu mięśniowo-szkieletowego udało się zredukować o 57%, a liczbę nieobecności z ich powodu – o 72%. (Źródło: Goggins, R. W., et al. 2008. Estimating the effectiveness of ergonomics interventions through case studies: Implications for predictive cost-benefit analysis. Journal of Safety Research)

Rezultat: wzrost produktywności o 46% i znaczne oszczędności w skali roku

W powyższym badaniu skuteczności zwiększenia ergonomii stwierdzono, że dzięki temu wydajność poprawiła się o 46%. Wszystkie te liczby robią wrażenie. Ale jak przekładają się na finanse i obniżenie kosztów? Obliczmy to na podstawie jednego przykładu (źródło wzorów do obliczeń: Varma Mutual Pension Insurance Company: kalkulator nieobecności):

• firma zatrudniająca 200 pracowników przemysłowych
• 16 dni nieobecności z powodu choroby na pracownika, co oznacza łącznie 3200 dni
  nieobecności (odsetek nieobecności: 7,08%), co przekłada się na 1 500 000 EUR
  całkowitego kosztu nieobecności (gdy koszt nieobecności obejmuje koszty pośrednie,
  pozapłacowe koszty pracy i koszty wynagrodzenia)
• Jeśli poziom absencji z powodu chorób zmniejszy się nawet o 10% (7,08% > 6,37%),
  roczne koszty spadną o ponad 150 000 EUR, (jeśli koszt nieobecności obejmuje koszty
  pośrednie, pozapłacowe koszty pracy i koszty wynagrodzenia).
• Jeśli poziom absencji z powodu chorób zmniejszy się o 72%, jak w przypadku
  powyższego badania, roczne koszty spadną o ponad 1 mln EUR,
  (jeśli koszt nieobecności obejmuje koszty pośrednie, pozapłacowe koszty pracy i koszty
  wynagrodzenia).

Rzeczywiście istnieje kilka aspektów, na które właściwa ergonomia może mieć pozytywny wpływ w dłuższej perspektywie. Ergonomia przynosi korzyści zarówno pracodawcy, jak i pracownikowi.

Jak poprawić ergonomię miejsca pracy?

Od ponad 50 lat Treston jest pionierem w zakresie projektowania ergonomicznych mebli i środowisk pracy. Na przestrzeni lat dostarczyliśmy już ponad 500 000 stanowisk pracy, co pozwala nam każdego roku wpływać na warunki robocze ponad miliona pracowników. Punktem wyjścia do projektowania i wdrażania naszych stanowisk roboczych i mebli do pracy jest zawsze osoba wykonująca dane czynności oraz jej zadanie. Ergonomicznie zaprojektowane etapy procesu sprawiają, że praca jest bardziej wydajna i bezpieczna. 

Zobacz poniżej krótką animację, w której pokazujemy różnice między nieergonomicznym i ergonomicznym miejscem pracy i poznajemy 6 praktycznych rad na temat ergonomii stanowiska roboczego.

5 głównych kwestii do uwzględnienia podczas zwiększania ergonomii stanowisk i przestrzeni roboczych – w celu zwiększenia bezpieczeństwa, wydajności i produktywności:

1. Wszystko dostępne w strefie roboczej

2. Jasne oświetlenie z możliwością regulacji, 2000 lx

3. Ręczna obsługa ładunków

4. Regulowana wysokość robocza

5. Regulacja ustawień krzesła

Uwaga! Ergonomia to nie tylko modne hasło nadużywane w branży inżynierii, czy puste wyrażenie używane w katalogach sprzedaży. W rzeczywistości wiele krajów wdrożyło przepisy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy, które mogą dotyczyć kwestii związanych z ergonomią miejsca pracy.

Na przykład w Wielkiej Brytanii ustawa o bezpieczeństwie i higienie pracy stanowi, że obowiązkiem każdego pracodawcy jest dbanie, w uzasadnionym zakresie, o zdrowie, bezpieczeństwo i dobre samopoczucie wszystkich pracowników w miejscu pracy oraz zagwarantowanie i utrzymanie instalacji i systemów pracy, które są bezpieczne i nie zagrażają zdrowiu. Ponadto przepisy dotyczące ręcznego przenoszenia stanowią, że pracodawca musi chronić swoich pracowników przed ryzykiem obrażeń wynikających z niebezpiecznych procedur ręcznej obsługi przedmiotów w miejscu pracy. Obsługa ręczna oznacza transportowanie lub podtrzymywanie ładunku ręką lub siłą ciała. Obejmuje podnoszenie, odkładanie, pchanie, ciągnięcie, przenoszenie lub przesuwanie ładunków. Ponadto przepisy dotyczące miejsca pracy (zdrowia, bezpieczeństwa i samopoczucia) określają wytyczne dotyczące odpowiedniego i wystarczającego oświetlenia miejsca pracy, a także miejsc do siedzenia i podnóżków. Te same przepisy stanowią też, że każde stanowisko robocze powinno być skonfigurowane w sposób umożliwiający wykonywanie pracy zarówno każdej osobie, w przypadku której jest szansa, że będzie ona pracować przy danym stanowisku, a także w sposób umożliwiający wykonanie każdego zadania, które może potencjalne być tam wykonywane.

Dzięki jasnym, praktycznym przykładom e-book pokazuje, jak firmy mogą kompleksowo poprawić ergonomię miejsca pracy.

1. Określ punkt wyjścia i sporządź plan
Zidentyfikuj problematyczne obszary i procesy, prowadź obserwacje i rozmawiaj z pracownikami. Opracuj plan inwestycji i wskaźniki związane z bezpieczeństwem, wielkością produkcji i wydajnością.

2. Rozmawiaj i obserwuj
Rozmawiaj z pracownikami i obserwuj ich podczas korzystania ze stanowisk roboczych i narzędzi oraz współpracy z innymi. Przeanalizuj zmiany i obsadę stanowisk. Przejrzyj raporty na temat wypadków i wyciągnij wnioski z przeszłości.

3. Zbierz załogę
Zaangażuj wszystkie zainteresowane osoby. Na dłuższą metę przyspieszy to podejmowanie decyzji i wdrażanie. Wyjaśnij, jakie korzyści zmiana przyniesie pracownikom i firmie. Ergonomia naprawdę może być korzystna dla obu stron.

4.Zajrzyj pod „powierzchnię”
Podczas doboru ergonomicznych mebli i wyposażenia stanowiska pracy, weź pod uwagę następujące kwestie:

* Czy praca wymaga siedzenia, stania, czy obu pozycji?
Wyniki badań pokazują, że nawet najmniejsza ilość ruchu pomaga poprawić pamięć, uważność, przyswajanie wiedzy i ogólne zdolności poznawcze pracownika. Wydajność osoby wykonującej pracę głównie w pozycji siedzącej można poprawić, wyposażając ją w stół roboczy z elektryczną regulacją wysokości, który umożliwia wstawanie podczas pracy. Osobie, która wykonuje pracę głównie na stojąco, przydałby się podnóżek i stołek.

* Czy wysokość stołu roboczego jest odpowiednia dla pracownika i zadań?
Odpowiednia wysokość stołu roboczego wynosi zwykle 60–75 cm w przypadku pracy wymagającej pisania i 75–110 cm w przypadku pracy w pozycji stojącej. Użytkownik powinien być w stanie oprzeć ręce i wygodnie patrzeć na ekran, a przedmioty powinny znajdować się w zasięgu ręki. 

* Jaki rodzaj krzesła byłby najlepszy?
Krzesło powinno mieć m.in. regulację wysokości, oparcia i nachylenia, tak aby można było je dopasować do wzrostu użytkownika i wysokości blatu.

* Jak oświetlenie wpływa na pracę?
Dobre oświetlenie minimalizuje obciążenie mózgu podczas przetwarzania informacji, co z kolei zapobiega bólom głowy i zmęczeniu. Skala natężenia oświetlenia miejsc pracy w pomieszczeniach waha się od 300 lx do 1500 lx lub nawet 2000-3000 lx w zależności od zadania.

* Jakie narzędzia są potrzebne do pracy?
Konieczna jest optymalizacja rozmieszczenia i odległości narzędzi. Ciężkie narzędzia można przywieźć do stanowiska roboczego na wózku lub przymocować do stanowiska balanser do narzędzi. Akcesoria do stanowisk roboczych z ramionami i ekranami wideo można dostosować do potrzeb różnych użytkowników. 

Jeśli pracownik poświęca jedną minutę więcej na godzinę na sięganie po części, w miejscu pracy liczącym dziesięciu pracowników przełoży się to na: 10 osób x 220 dni x 8 godzin x 1 minuta = > 36 dni roboczych rocznie.